مجموعه فولاد سبا، از نظر جغرافیایی در جوار دو غول بزرگ صنعت آهن و فولاد کشور یعنی ذوب آهن اصفهان و فولاد مبارکه قرار گرفته است؛ این واحد صنعتی به عنوان یکی از تولیدکنندگان ورق نورد گرم در کشور شناخته می‌شود و قادر به تولید طیف گسترده‌ای از محصولات فولادی با کیفیت بالا و متناسب با نیازهای صنایع مختلف است. در این مقاله، به بررسی فرآیند تولید، محصولات متنوع و دستاوردهای این مجتمع صنعتی خواهیم پرداخت تا با یکی از تولیدکنندگان ورق سیاه در کشور آشنا شویم.
تاریخچه تاسیس فولاد سبا
احداث کارخانه فولاد سبا در سال ۱۳۷۶ در مجاورت کارخانه ذوب آهن اصفهان آغاز شد. پس از پنج سال، این مجتمع صنعتی در سال ۱۳۸۱ به بهره‌برداری رسید و نخستین محصولات خود را روانه بازار کرد. فولاد سبا به عنوان یکی از طرح‌های توسعه‌ای ذوب‌آهن اصفهان مطرح شد و در نهایت در سال ۱۳۸۵ به شرکت فولاد مبارکه واگذار شد. تاسیس سبا در اوایل دهه هشتاد، گامی مهم در جهت خودکفایی کشور در زمینه تولید ورق‌های فولادی بود. امروزه، سبا با ظرفیت تولید سالانه بیش از ۶۵۰ هزار تن ورق سیاه، یکی از بزرگترین تامین‌کنندگان این محصول در بازار داخلی محسوب می‌شود.
فرآیند تولید ورق فولادی در مجتمع فولاد سبا
در مجتمع فولاد سبا، فرآیند تولید ورق فولادی از طریق همکاری تنگاتنگ سه واحد اصلی فولادسازی، ریخته‌گری و نورد انجام می‌شود. در ادامه به بررسی مراحل تولید در هر یک از این واحدها می‌پردازیم:
واحد فولادسازی؛ زادگاه فولاد مذاب
در این واحد، قراضه آهن و آهن اسفنجی در کوره‌های قوس الکتریکی ذوب و به فولاد مذاب تبدیل می‌شوند. سپس این مذاب برای تصفیه و تنظیم ترکیب شیمیایی به کوره‌های پاتیلی منتقل می‌شود و در نهایت برای ریخته‌گری آماده می‌گردد.
کارگاه اصلی در این واحد شامل این بخش‌هاست:
- دو واحد احیای مستقیم به روش قائم با ظرفیت 600 تن
- کوره قوس الکتریکی با ظرفیت 150 تن و قدرت ترانس 125مگاولت آمپر
- کوره پاتیلی (L.F) با ظرفیت 150 تن، قدرت 22 مگاولت آمپر و زمان عملیات 40 دقیقه
فولاد مذاب از واحد فولادسازی به واحد ریخته‌گری منتقل می‌شود و به صورت پیوسته به تختال‌های نازک تبدیل می‌شود. این تختال‌ها به عنوان ماده اولیه برای فرآیند نورد گرم مورد استفاده قرار می‌گیرند. در این واحد، از یک ماشین ریخته‌گری مداوم برای تولید تختال‌های با ضخامت بین 45 تا 50 میلی‌متر و عرض 800 تا 1560 میلی‌متر استفاده می‌شود.
واحد نورد گرم؛ تبدیل تختال به ورق
تختال‌های تولید شده در واحد ریخته‌گری در بخش نورد گرم تحت فشار غلتک‌ها قرار می‌گیرند و به ورق‌های فولادی با ضخامت و ابعاد مورد نظر تبدیل می‌شوند. این واحد شامل قیچی گیوتینی، سیستم پوسته‌زدایی و 6 قفسه 4 غلتکی است. ضخامت ورق‌های تولیدی بین 1.5 تا 2.5 میلی‌متر است و ورق‌ها به شکل کلاف با قطر داخلی 762 میلی‌متر و قطر خارجی حداکثر 150 میلی‌متر بسته‌بندی می‌شوند. این سه واحد به صورت زنجیره‌ای به هم متصل هستند و هر یک نقش مهمی در تولید ورق فولادی ایفا می‌کنند.
مزایای تولید ورق گرم به صورت پیوسته در مجتمع فولاد سبا
یکی از معیارهای مشتریان در هنگام خرید ورق سیاه فولاد سبا، روش تولید این مجموعه با متد پیوسته است. از جمله مزایای تولید ورق گرم به صورت پیوسته می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:
واحد ریخته‌گری؛ شکل‌دهی اولیه فولاد
- کاهش هزینه تولید: هزینه تولید ورق نسبت به روش‌های سنتی حدود 20% کاهش یافته است.
- کاهش مصرف انرژی: مصرف انرژی در این روش حدود 50% کمتر از روش‌های دیگر است.
- کاهش هزینه سرمایه‌گذاری: هزینه سرمایه‌گذاری اولیه در این روش حدود 30% کمتر از سایر فرآیندها است.
- سرعت بالای تولید: فولاد مذاب در مدت زمان کمتر از 30 دقیقه به ورق فولادی تبدیل می‌شود.
محصولات مجتمع فولاد سبا
مجتمع فولاد سبا با تکیه بر دانش فنی و تجهیزات پیشرفته خود، طیف گسترده‌ای از محصولات فولادی را تولید و روانه بازار می‌کند. از جمله مهم‌ترین محصولات این مجتمع می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ورق سیاه: ورق سیاه سبا با تنوع در ضخامت و عرض، کاربردهای بسیار گسترده‌ای در صنایع مختلف دارد. این محصول به دلیل مقاومت بالا، شکل‌پذیری خوب و قیمت مناسب، یکی از پرکاربردترین محصولات فولادی محسوب می‌شود. به عنوان مثال قوطی پروفیل محصولی است که عموما از ورق سیاه تولید می‌گردد.
- ورق ضد زنگ فریتی با گرید 409: این نوع ورق به دلیل مقاومت بالا در برابر خوردگی، به ویژه در محیط‌های اسیدی و قلیایی، در صنایع شیمیایی، غذایی و خودروسازی کاربرد فراوانی دارد.
- ورق کششی و کششی عمیق: این ورق‌ها به دلیل خاصیت شکل‌پذیری بالا، در تولید قطعاتی با شکل پیچیده مانند بدنه خودرو، لوازم خانگی و قطعات الکترونیکی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
گریدهای ورق سیاه فولاد سبا
ورق سیاه فولاد سبا با کیفیت بالا و تنوع در ضخامت و ابعاد، یکی از پرکاربردترین محصولات فولادی در صنایع مختلف است. این ورق‌ها در دو گرید اصلیST37 و ST52 تولید می‌شوند که هر کدام کاربرد و ویژگی‌های خاص خود را دارند.
ابعاد و شکل ورق
ورق‌های سیاه فولاد سبا در طیف گسترده‌ای از ضخامت‌ها (1.5 تا 50 میلی‌متر) تولید می‌شوند. این ورق‌ها به دو شکل رول و شیت در بازار موجود هستند. توجه داشته باشید که ورق ذوزنقه سیاه، از جنس ورق سیاه نیست، بلکه به خاطر رنگ مشکی خود به این نام خوانده می‌شود.
- ورق رول: برای مصارف صنعتی و پروژه‌هایی با حجم بالا مناسب‌تر است.
- ورق شیت: برای مصارف ساختمانی و پروژه‌هایی با ابعاد کوچکتر کاربرد دارد.
به عنوان مثال رول سیاه فولادی به خطوط تولید لوله داربستی 17 کیلویی و 14 کیلویی وارد می‌شود و به شکل لوله فرم دهی می‌گردد.
عوامل موثر بر قیمت
قیمت ورق سیاه فولاد سبا تحت تأثیر عوامل مختلفی از جمله موارد زیر تعیین می‌شود:
- گرید ورق: گرید ST52 به دلیل استحکام بالاتر، قیمت بالاتری نسبت به ST37 دارد.
- ضخامت و ابعاد: افزایش ضخامت و ابعاد ورق، به طور مستقیم بر قیمت آن تأثیر می‌گذارد.
- نوسانات بازار: نوسانات بازار ارز، قیمت جهانی آهن‌آلات، عرضه و تقاضا در بازار و هزینه‌های تولید، بر قیمت ورق سیاه تأثیرگذار هستند.
هر چه میزان عرضه ورق سیاه فولاد سبا کمتر باشد و میزان تقاضا بیشتر باشد، قیمت این ورق در بازار افزایش می‌یابد.
جمع بندی
مجتمع فولاد سبا در استان اصفهان، شهرستان لنجان، شهر زرین شهر و در مجاورت کارخانه ذوب آهن اصفهان واقع شده است و به تولید ورق سیاه فولادی اشتغال دارد. برای بررسی قیمت‌های روزت ورق‌های این کارخانه می‌توانید به صفحه استعلام قیمت سایت ما سر بزنید یا با کارشناسان فروش مجموعه تماس حاصل نمایید.
- کاهش هزینه تولید: هزینه تولید ورق نسبت به روش‌های سنتی حدود 20% کاهش یافته است.
- کاهش مصرف انرژی: مصرف انرژی در این روش حدود 50% کمتر از روش‌های دیگر است.
- کاهش هزینه سرمایه‌گذاری: هزینه سرمایه‌گذاری اولیه در این روش حدود 30% کمتر از سایر فرآیندها است.
- سرعت بالای تولید: فولاد مذاب در مدت زمان کمتر از 30 دقیقه به ورق فولادی تبدیل می‌شود.
