اهمیت ضرورت اجرای وال پست در ساختمان
ساختمان‌ها به عنوان پناهگاه اصلی انسان‌ها از اهمیت ویژه و ارزش بالایی برخوردار هستند. از ابتدای تمدن، انسان‌ها برای حفظ خانه‌های خویش باید با عوامل طبیعی مانند زلزله، سیل، طوفان و غیره می‌جنگیدند. با توجه به افزایش خسارت رخدادهای طبیعی مانند زلزله در ایران در سال‌های اخیر، تصویب قوانین جدید به منظور مقاوم‌سازی ساختمان‌ها بیش از پیش مورد توجه قرار گرفت. برای کاهش خسارات ناشی از زلزله، شاهد تغییراتی اساسی در آیین‌نامه 2800 ساختمان ایران بودیم. یکی از مهم‌ترین این تغییرات الزام به استفاده از وال پست منقطع در ساختمان‌ها است.
وال پست منقطع چیست؟
وال پست منقطع (Wall Post) یا وادار، عنصری غیرسازه‌ای در ساختمان است که به‌صورت ناپیوسته اجرا شده و نقش مهمی در افزایش ایمنی در برابر نیروهای جانبی دارد. این المان با توزیع یکنواخت بارهای واردشده بر دیوارها و انتقال آن‌ها به اسکلت اصلی، از ترک‌خوردگی دیوارها، به‌ویژه در هنگام زلزله، جلوگیری می‌کند. وال پست منقطع در انواع مختلفی ازجمله قائم، افقی و ترکیبی اجرا می‌شود که هر یک بسته به نیاز سازه در بخش‌های مختلف ساختمان قرار می‌گیرند.
انواع والپست منقطع
انتخاب وادار مناسب به عواملی مانند نوع سازه، ابعاد دیوار، میزان بارگذاری و شرایط جوی بستگی دارد. در ادامه به بررسی انواع مختلف این المان از نظر جنس و کاربردهای آن‌ها خواهیم پرداخت:
وال پست سیاه
این گزینه به دلیل قیمت مناسب و کارایی بالا، گزینه‌ای مقرون به صرفه برای بسیاری از پروژه‌ها محسوب می‌شود. با این حال به دلیل برخی حساسیت‌ها از جمله احتمال زنگ زدگی، آن‌ها باید به عناصر تقویتی مانند پوشش‌های محافظتی مجهز شوند.
وال پست گالوانیزه
گالوانیزه یکی از بهترین پوشش‌های محافظتی برای تقویت قطعات فلزی است. وادارهای گالوانیزه به دلیل مقاومت در برابر شرایط محیطی نامناسب طول عمر بالایی داشته و در صنایع مختلف از جمله ساختمان‌سازی و صنایع نفت و گاز مورد استفاده قرار می‌گیرند. به این مورد هم باید اشاره کرد که قیمت والپست گالوانیزه از سایر مدل‌ها بالاتر است.
والپست تلسکوپی
این گزینه برای اتصال دیوارهای خارج از قاب، راهکاری بسیار مناسب است. عدم نیاز به اتصال از طریق جوشکاری به سازه در این نوع وادار، باعث انعطاف‌پذیری بیشتر آن می‌شود. مدل تلسکوپی با استفاده از اتصالات پیچی به سقف متصل شده و حرکت محدودی در جهت افقی دارد. حرکت افقی محدود این المان‌ها از ایجاد تنش‌های اضافی در دیوار جلوگیری می‌کند.
والپست کشویی
مدل کشویی یا غلتکی در محل تلاقی دیوار و ستون بکار می‌رود. در این نوع اتصال، طراحی وادار باعث حرکت افقی آن روی یک ریل می‌شود. در مدل غلتکی، اتصال پروفیل نبشی به ستون در قسمت فوقانی با جوشکاری انجام نمی‌شود. نتیجتا احتمال آسیب دیدن سازه در اثر ترک‌خوردگی هم کاهش می‌یابد. این مدل معمولا در سازه‌هایی با ارتفاع زیاد استفاده می‌شود.
وادار و میلگرد بستر
میلگرد بستر به صورت افقی و در داخل دیوار چیده شده و با گیره یا قلاب به آرماتورهای عمودی متصل می‌شود. این میلگردها به منظور افزایش پیوستگی بین دیوار و اسکلت ساختمان باید به صورت کامل در ملات بین آجرها یا بلوک‌ها قرار بگیرند.
وال پست منقطع بر اساس موقعیت قرارگیری در سازه به انواع مختلفی مانند افقی، عمودی، کناری و میانی تقسیم می‌شود. روش نصب و جزئیات اجرایی هر یک از این موارد نیز با توجه به مشخصات سازه و استانداردهای ساختمانی متفاوت است؛ زیرا هر کدام از آن‌ها کاربرد خاص خود را دارند. انتخاب نوع مناسب وادار و روش نصب صحیح آن، به منظور کسب اطمینان از عملکرد مناسب و افزایش مقاومت سازه در برابر نیروهای وارده، از اهمیت بالایی برخوردار است.
در ضابطه 819 تمامی جزئیات مربوط به طراحی، اجرا و نصب وادار به طور جامع پوشش داده شده است. به طور مثال بر اساس این ضابطه برای یک دیوار آجری با ابعاد مشخص (4 متر طول و 3 متر ارتفاع) در طبقه سوم باید از پروفیل فولادی با ابعاد 100×100 میلی‌متر و ضخامت 4 میلی‌متر استفاده شود.
نقش وال پست منقطع در مقاوم‌سازی ساختمان
یک سازه برای افزایش مقاومت خود باید به عناصر تقویت‌کننده‌ای مانند وادار و در برخی موارد ورق شیروانی رنگی مجهز شود. این عناصر و بخصوص وال پست منقطع باعث افزایش یکپارچگی اتصالات سازه اصلی با قسمت‌های جزئی‌تر آن می‌شوند. این المان فولادی با اتصال دیوارهای غیر باربر و اسکلت اصلی ساختمان، احتمال ایجاد ترک‌های بزرگ و ریزش دیوار را به کمترین حد ممکن می‌رساند. وادارها فشارهای جانبی وارده بر سطح دیوار را به صورت یکنواخت توزیع می‌کنند. این ویژگی از تمرکز تنش در نقاط خاص جلوگیری کرده و ظرفیت باربری دیوار را افزایش می‌دهد. این المان مانند یک پل عمل کرده و از جدا شدن دیوارها از اسکلت در هنگام زلزله جلوگیری می‌کند. به همین دلیل آیین‌نامه 2800 ساختمان ایران بخش ویژه‌ای را به الزامات طراحی و اجرای وادار اختصاص داده تا از استحکام آن‌ها اطمینان حاصل شود.
نحوه اجرای وال پست منقطع
نحوه اجرای وال پست منقطع به نوع ساختمان، مصالح مورد استفاده و استانداردهای مختلف بستگی دارد. روش اجرای این المان در سازه‌های بتنی و فلزی بسیار متفاوت است. نحوه اتصال اجزای جانبی وادار نیز اهمیت زیادی دارد. به عنوان مثال بکارگیری پیچ‌های با قطر بیش از 3 سانتی‌متر برای اتصال پلیت‌های وادار به سازه می‌تواند به آن استحکام آسیب برساند. اطمینان از شاقول و عمود بودن این المان‌ها در هنگام نصب نیز امری ضروری است. عواملی مانند نوع پیچ و مهره، روش جوشکاری، محل دقیق قرارگیری (نسبت فاصله از ستون، فاصله وادارها از یکدیگر و غیره) و سایر جزئیات اجرایی باید مطابق با نقشه‌ها و توسط طراحان و مهندسان ساختمانی تعیین شوند.
بیشتر بدانید: نحوه اجرای والپست گالوانیزه
عنصری ضروری برای دست‌یابی به سازه‌هایی مقاوم‌تر
رابطه‌ای مستقیم بین سازه، وال پست منقطع و زلزله وجود دارد. این المان کوچک قادر به ایجاد تغییرات بزرگی در سازه خواهد بود. اجرای صحیح و دقیق وادار نیازمند تخصص و دقت بالایی است. کیفیت مواد اولیه و نوع اتصال هم در عملکرد و دوام آن‌ها موثر هستند. برای اطلاع از قیمت نهایی مقاطع فولادی با کارشناسان زرین فولاد شهریاری در ارتباط باشید تا شما را راهنمایی کنند. علاوه بر آن برای استعلام قیمت عرشه فولادی اصفهان کافی است با 91003131-031 تماس بگیرید.
